Verborgen verhalen van Lokaal9 in stadstuin Kweekland
10 juli 2021 openingswoord Jan Meijeringkunstenaar en docent van Lokaal9
bewerkt januari 2022

Beste mieren van Kweekland, ijverige mieren…
Beste gemoedelijke hommels, met jullie mooie vachtje…
Beste lijsters die de slakken eten, die vervelende slakken die onze groenten uit de tuin opeten.
Beste slakken, zo mooi met jullie grappige en nieuwsgierige oogjes op steeltjes.
En ook beste mensen, allemaal van harte welkom op deze opening van de tentoonstelling ‘Verborgen verhalen’ van de schildersgroep ‘Lokaal9’ hier in Kweekland.
De aanleiding is de internationale manifestatie voor beeldende kunst in de openbare ruimte ‘Sonsbeek’. Dit is de tweede keer want vijf jaar geleden deden we, als lokaal initiatief, ook al mee met deze bijzondere tentoonstelling in onze stad Arnhem.
Ook Stadstuin Kweekland is een lokaal initiatief, hier kun je met een abonnement biologische groenten oogsten of voor een bedragje bloemen plukken of gewoon wat rondwandelen, kletsen en genieten van de prachtige tuin.
Lokaal9 is een groep amateurkunstenaars uit Arnhem. We maken werk geïnspireerd op Arnhem en haar inwoners en exposeren dat ook weer in Arnhem. Na het nodige geploeter in het atelier waar we elke dinsdagavond bijeen komen delen we het werk graag met onze stadsgenoten, familieleden, vrienden, vage kennissen en elke vreemdeling die een praatje wil maken.
Kweekland en Lokaal9 vormen samen een stadsecologisch systeem. Bomen, planten, dieren, insecten, mensen en bacteriën: we leven samen en kunnen niet zonder elkaar!
Sonsbeek 20-24 is een manifestatie van internationaal succesvolle kunstenaars met Engels sprekende curatoren uit alle windstreken van de wereld die een aantal maanden neerstrijken in Arnhem. Ik zie dat elke keer weer als een buitenkans: eindelijk weer eens artistieke kwaliteit in onze provinciestad. Waar je anders dure reizen voor moet maken, komt dan naar je toe.
Echter: als eenvoudige lokale kunstenaar en docent vind ik het wel lastig om op deze kopstukken van de hedendaagse kunst af te stappen. Gelukkig gaf Han mij bij een eerst bijeenkomst in Rozet op het juiste moment een stevige por in de rug waardoor ik voor de algemeen directeur Steven van Teeseling kwam te staan en mijn zegje kon doen. We willen weer meedoen, alleen waar gaat het eigenlijk over? Het thema Force Times Distance: On Labour and its Sonic Ecologies klinkt nogal abstract als het om beeldende kunst gaat. Gesprekken volgden met twee vriendelijk en intelligente curatoren, Antonia Alampi en Aude Mgba. Aude bracht ons in contact met een deelnemende kunstenaar: Anneke Ingwersen. Met haar werd het concreet: kunst bij arbeid, dus niet als luxe, liedjes en verhalen van gewone mensen, verhalen die niet in de openbaarheid komen maar voor vele groepen wel essentieel zijn. Het valt samen met de opkomst van de MeToo- en de Black Lives Mater-beweging.
Onder leiding van Anneke deden we, online vanwege corona, twee workshops waarin we het kinderliedje ‘Daar was laatst een meisje loos’ zongen, bespraken, op ons zelf betrokken en verwerkten in tekstcollages en tekeningen. Het meisje ging varen, als jongen verkleed op een koopvaardijschip en wordt uiteindelijk misbruikt door de kapitein. Arbeid als bevrijding en onderdrukking, ongelijke sekse-verhoudingen, kolonialisme en dus racisme, alles in een ‘onschuldig’ lied. Het was een uitnodiging voor de groep om te reflecteren op deze thema’s. Die zijn groter dan je schilderproces: ze gaan ook over je familie, je geslacht en de sociale laag waarin je opgegroeid bent. En wat is dan je eigen verhaal en rol daarin? Het zijn verborgen verhalen die over vele lotgenoten gaan, hoe vertel je die.
Door de vele lock-downs hebben we elkaar weinig kunnen zien, dat maakte het niet gemakkelijk. Zwijgen is veilig, je laten zien maakt je kwetsbaar. Er is moed voor nodig om een verborgen verhaal van jou en je familie of een andere groep te vertellen in een kunstwerk. En dan ook nog: hoe vertel ik het, in welke vorm?
Van Sonsbeek 20-24 leerden we: ga uit van je archief, naast de liedjes die je je herinnert zijn er de verhalen van ouders en grootouders, brieven, dagboeken, oude foto’s die je koestert maar waar je niet vaak naar kijkt.
In het atelier van Lokaal9, waar we werken, praten, wijn drinken, elkaars werk becommentariëren en ook bij het samen exposeren hebben we gemerkt dat het delen van persoonlijke verhalen je sterker maakt een ook de groep sterker maakt. Maar deze keer viel het dus niet mee omdat we weinig samen waren. Soms hadden we besprekingen met twee of drie mensen of werkten enkelen in het atelier, dat voelde al heel illegaal. Een aantal mensen doet uiteindelijk helaas niet mee, anderen vonden het een te lastig proces… des te wonderbaarlijker dat we deze prachtige expositie hebben weten te realiseren.

Ik bedank:
mijn zoon Gijs voor het ontwerpen van een website waarop we archiefmateriaal zien en waarop verhalen te beluisteren zijn,
Steven Koster, ondernemer van Kweekland voor zijn gastvrijheid, goede moed en vertrouwen in ons dat het goed zou komen,
de exposanten voor hun harde werken, grenzen verleggen en indrukwekkende kunstwerken die mij na al het geploeter vandaag in een opperbeste stemming hebben gebracht.

Geopend!!

Lokaal9 Kweekland

Expositie Lokaal9Jan Meijering Kweekland